UCHWAŁA Nr XVI/126/04
Rady Miejskiej w Wilamowicach
z dnia 18 lutego 2004 roku
w sprawie : uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Na podst.art.18, ust.2 pkt 15, ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym / tekst jednolity Dz. U. Nr 142 poz. 1591 z 2001 r. z późn. zmianami/ w związku z art.41 ust.2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi / tekst jednolity Dz. U. Nr 147 poz. 1231 z 12 września 2002r. wraz z późn. zmianami / Rada Miejska w Wilamowicach uchwala, co następuje :
§ 1
Przyjmuje się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2004, który stanowi załącznik nr 1 do niniejszej uchwały.
§ 2
Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Wilamowic.
§ 3
Uchwała podlega ogłoszeniu poprzez rozplakatowanie na tablicy ogłoszeń
w Urzędzie Gminy oraz w miejscach publicznych na terenie Gminy Wilamowice.
§ 4
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Przewodniczący Rady Miejskiej
inż. Jerzy Królicki
Zał. nr 1 do uchwały Nr XVI/126/04
Rady Miejskiej w Wilamowicach
z dnia 18 lutego 2004 roku
PROGRAM PROFILAKTYKI
I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ UZALEŻNIEŃ
na 2004 rok
Opracowali: dr E.Bilczewski - Z-ca Burm.
- Przew.Gm.Kom. Rozw.Pr.Alk.
Wilamowice, styczeń 2004 A.Mynarska–Pełn.Burm.ds.PiRPA
- 2 -
„Alkohol zajmuje trwałe miejsce w życiu ludzi i pewna ilość problemów związanych z jego spożywaniem będzie występować stale w każdej społeczności. Nikt nie dysponuje możliwością zlikwidowania tych problemów, można jednak podejmować próby ich zmniejszenia.”
J. Mellibruda
Spis treści :
1. Podstawy prawne programu
2. Wstęp
3. Diagnoza stanu problemów alkoholowych i zasobów w zakresie profilaktyki
uzależnień
4. Program działań
a/ Kształtowanie gminnej polityki wobec dystrybucji i spożywania alkoholu
b/ Profilaktyka uzależnień
c/ Rozwiązywanie problemów alkoholowych
d/ Wnioski
5. Harmonogram zadań na 2004r.
- 3 -
1. Podstawy prawne programu
Program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz uzależnień Gminy Wilamowice na 2004 rok opracowano na podstawie następujących aktów prawnych:
ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi / tekst jednolity Dz.U. Nr 147 poz. 1231 z 12 września 2002r. w raz z późn. zmianami /.
Zarządzenie nr 4/2002 Burmistrza Gminy Wilamowice z dn. 21 listopada 2002r.
2. Wstęp
Kierując się zadaniami i zasadami określonymi w ustawie oraz lokalnymi potrzebami, przyjmuje się w Gminnym Programie za priorytetowe następujące kierunki działań :
1. Profilaktyczne oddziaływania na postawy i umiejętności ważne dla zdrowia i trzeźwości a w szczególności wobec młodzieży i grup podwyższonego ryzyka.
2. Zmniejszenie ilości i dolegliwości alkoholowych, zaburzeń życia rodzinnego / przemocy i zaniedbań / oraz udzielanie pomocy osobom uzależnionym i członkom ich rodzin. Motywowanie do podjęcia leczenia.
3. Promowanie postaw społecznych ważnych dla profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Działania edukacyjno - popularyzatorskie wśród ogółu społeczeństwa.
4. Wspieranie i inspirowanie działalności środowisk wzajemnej pomocy osób z problemami alkoholowymi oraz grup trzeźwościowych i innych podmiotów na terenie gminy.
5. Podejmowanie działań w kierunku zmniejszania naruszeń prawa na rynku alkoholowym.
6. Tworzenie bazy materialnej, organizacyjnej i merytorycznej dla realizacji Programu.
7. Finansowanie w/w poczynań ze środków zaplanowanych w budżecie Gminy.
- 4 -
3. Diagnoza stanu problemów alkoholowych i zasobów w zakresie profilaktyki uzależnień w Gminie Wilamowice
Próbę zdiagnozowania wielkości problemów alkoholowych oparto o dane statystyczne Policji, GOPS, ZOSiP, GK RPA i in.
Liczba mieszkańców w miejscowościach Gminy:
Ogółem w tym: pełnoletnich
Wilamowice 2.846 2.214
Dankowice 2 638 2.023
Hecznarowice 2.240 1.674
Pisarzowice 4.312 3.197
Stara Wieś 1.977 1.440
Razem : 14.720 11.061
Liczba uczniów w szkołach podstawowych i gimnazjach oraz nauczycieli w Gminie Wilamowice
liczba uczniów liczba uczniów
SP Wilamowice 316 Gimn. Wilamowice 320
SP Pisarzowice 400 Gimn. Pisarzowice 224
SP Dankowice 233 Gimn. Dankowice 145
SP Stara Wieś 175
Razem: 1.290 689
W szkoleniach przygotowujących do prowadzeniu programu profilaktycznego „Spójrz inaczej”, w latach 2000-2002 wzięło udział 22 nauczycieli, pedagogów szkolnych i wychowawców świetlic.W programie uczestniczyło do tej pory ok.800 dzieci.
W zajęciach przygotowujących nieprofesjonalistów pracujących z dziećmi i młodzieżą /w LKS, OSP – MDP, zesp.regionalnych i in./,do prowadzenia zajęć z dziećmi i młodzieżą, uczestniczyło 30 osób.
W zajęciach warsztatowych „Jak mówić, żeby dzieci słuchały, jak słuchać, żeby dzieci mówiły” przeszkolono w 2003r. 12 nauczycieli.
- 5 -
Ok. 30 nauczycieli realizowało w trzech edycjach program „Drugi elementarz czyli program siedmiu kroków”.
Corocznie pedagodzy szkolni i wychowawcy trzecich klas Gimnazjów uczestniczą z uczniami w edycji programu „NOE”.
We wszystkich szkołach realizowane są szkolne programy profilaktyki dostosowane do miejscowej specyfiki.
Stan problemów alkoholowych
W Izbie Wytrzeźwień w Bielsku-Białej przebywało w ubiegłym.roku 25 mieszkańców Gminy Wilamowice / średnia z ostatnich 5 lat-ok. 32 rocznie/.
Z danych GOPS wynika, że na 415 rodzin objętych pracą socjalną w ok. 35 rodzinach stwierdzono problem alkoholowy.
Zespół problemowy d/s osób uzależnionych przeprowadził w ub. roku 28 rozmów. Wysłano 58 wezwań. Wystąpiono do Sądu z wnioskiem o zobowiązanie do leczenia w 9 przypadkach, 11 osób podjęło leczenie dobrowolnie.
W Punkcie Konsultacyjnym d/s Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie udzielono w 2003r. roku 128 porad.
- z pomocy psychologa skorzystały 44 osoby,
- prawnik udzielił porad 54 osobom.
Na podstawie badań ogólnopolskich można przypuszczać, że :
- ok. 10% dorosłej populacji naszej Gminy w wieku ponad 18 lat nadużywa alkoholu czyli około 1.100 osób stanowi „grupę ryzyka”,
- ok. 3 % tj. 330 osób z dorosłej populacji, to osoby uzależnione od alkoholu, zakładając, że co najmniej 1 osoba z otoczenia osoby nadmiernie pijącej jest współuzależniona, czyli ponosi z tego powodu szkody /obejmują one przede wszystkim schorzenia somatyczne, zaburzenia emocjonalne, demoralizację, ubóstwo i obniżenie szans kariery życiowej - to około 2.000 osób mieszkańców naszej Gminy cierpi z powodu problemów alkoholowych.
- 6 -
Zestawienie na dzień 31.12.2003r. ilości punktów sprzedaży alkoholu w Gminie:
Detal gastr. ogółem detal gastr. gółem mieszk.w odniesieniu
do ilości pkt. sprzedaży
w 2003r. w 2001r.
Wilamowice 13 5 18 6 4 10 123 193
Pisarzowice 14 2 16 9 1 10 200 247
Dankowice 8 4 12 9 3 12 169 149
Stara Wieś 4 2 6 2 2 4 240 197
Hecznarowice 6 4 10 4 4 8 167 223
Zasole Bielańskie 2 3 5 2 1 3 103 96
Razem w gminie: 47 20 67 32 15 47 165 190
4. Program działań
a/ Kształtowanie gminnej polityki wobec alkoholu
podejmowanie przez Radę Miejską stosownych uchwał w sprawie realizacji
gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
i podporządkowania mu innych uchwał dotyczących
- ustalania liczby punktów sprzedaży
- zasad usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych
- innych uchwał określonych m.in. w ustawie o wych. w trzeźw.
opiniowanie wydawanych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w zakresie zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami Rady Miejskiej.
prowadzenie działań edukacyjnych w stosunku do podmiotów handlujących
alkoholem poprzez
- organizowanie szkoleń okresowych dla osób prowadzących sprzedaż
napojów alkoholowych
- przekazywanie materiałów informacyjnych dot. problematyki
podejmowanie działań kontrolnych i interwencyjnych w stosunku
do podmiotów handlujących alkoholem poprzez:
-pracę Komisji upoważnionej przez Burmistrza Wilamowic
do kontroli
- współpracę z Policją
- 7 -
- motywowanie społeczeństwa do reagowania na przejawy nieprawidłowości w zakresie handlu alkoholem
Włączanie się w ogólnopolskie i regionalne kampanie edukacyjne mające
na celu zapoznanie społeczeństwa z prawnymi regulacjami z zakresu
problematyki alkoholowej a to:
- „Chrońmy młodość”, „Alkohol kradnie wolność”, „Bezpieczne
wakacje”, „Zgodnie z prawem” - akcje ogólnopolskie
- informacje o obowiązujących regulacjach prawnych w zakresie obrotu alkoholem w gazecie „Wilamowice i okolice” wg zaistniałych potrzeb
b/ Profilaktyka uzależnień
Prowadzenie na terenie 5 Szkół Podstawowych, 3 Gimnazjów placówek kultury i świetlic środowiskowych programów profilaktycznych
Organizowanie zajęć edukacyjnych dla rodziców dzieci w wieku szkolnym
Praca z dziećmi w świetlicach środowiskowych w oparciu o program i plany
pracy
Inicjowanie i wspieranie działań o treści profilaktycznej we wszystkich
środowiskach pracujących z dziećmi z młodzieżą
Wszechstronne wspieranie kształcenia w dziedzinie profilaktyki
nauczycieli, wychowawców i innych środowisk pracujących z dziećmi
i młodzieżą
Współpraca z instytucjami, organizacjami i związkami wyznaniowymi
mająca na celu promocję zdrowia i propagowanie trzeźwych obyczajów.
Działania edukacyjno - popularyzatorskie dla ogółu społeczności w lokalnych
publikatorach
c/ Rozwiązywanie problemów alkoholowych
Praca Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w składzie:
Przewodniczący Komisji: Eugeniusz Bilczewski
Zastępca Przew. Komisji: Aleksandra Mynarska
Sekretarz: Grażyna Chrobak
Członkowie: Tadeusz Góra
Rafał Grabski
Jan Kolonko
Barbara Tomanek
Stanisława Wójcik
Kazimiera Zejma
- 8 -
Zasady wynagradzania członków GK RPA:
„1.Przyznaje się członkom Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za udział w posiedzeniach, każdorazowo wynagrodzenie w wys. 60 zł.
2.Kwota określona w ust.1, wypłacana jest niezależnie od czasu trwania posiedzenia i zawiera także zwrot kosztów podróży związanych z przyjazdem na posiedzenie.
3.Wynagrodzenie przysługuje członkom Komisji uczestniczącym w pracach zespołów poza godzinami pracy.
4.Członkom Komisji delegowanym do wykonywania pracy w terenie przysługuje wynagrodzenie w wys. 80 zł. za jeden wyjazd”
Prowadzenie punktu informacyjno - doradczego dla osób z problemami uzależnienia i współuzależnienia
Współpraca z właściwymi Przychodniami Leczenia Uzależnień i Profilaktyki oraz innymi placówkami leczenia uzależnień
Wszechstronna pomoc i ochrona przed przemocą w rodzinie
Funkcjonowanie Punktu Konsultacyjnego d/s Przemocy w Rodzinie
d/ Wnioski
W zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania przemocy w rodzinie, działania powinny być ukierunkowane na zwiększenie dostępności do różnych form pomocy, szczególnie terapii. Potrzeba ta wynika z ubożenia społeczeństwa, wzrastających kosztów dojazdu, często problemów czasowych, zapewnienia opieki dzieciom itp. Ważna jest również współpraca ze specjalistycznymi placówkami, zarówno w zakresie monitorowania problemu jak i współuczestniczenia w realizacji programów pomocowych.
W zakresie profilaktyki uzależnień należy dążyć do stworzenia zintegrowanego systemu profilaktyki gminnej, do planowania działań rozłożonych w czasie a także do konsekwencji w ich realizowaniu. Bardzo istotne jest profesjonalne przygotowanie nauczycieli, pedagogów i innych osób deklarujących gotowość pracy z dziećmi i młodzieżą. Szczególnie ważnym wyzwaniem w działalności profilaktycznej jest rozszerzenie programu zajęć psychoprofilaktycznych dla młodzieży o prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych. Należy zadbać o odpowiedni dobór kadry prowadzącej te zajęcia oraz o zintegrowanie aktywności sportowo-turystycznej ze środowiskami szkolnymi i innymi placówkami realizującymi profesjonalne programy profilaktyczne.
W optymalny sposób należy kształtować gminną politykę wobec przestrzegania prawa na poziomie handlu alkoholem. Ważna jest edukacja zarówno podmiotów prowadzących sprzedaż jak i całego społeczeństwa, szczególnie jeśli chodzi o nie sprzedawanie alkoholu nieletnim, nietrzeźwym i na kredyt.
Gminny Program powinien być realizowany na wielu płaszczyznach i angażować w miarę możliwości całe społeczeństwo.